එළඹෙන ඉරිදා සිට අමෙරිකා එක්සත් ජනපදය තුළ ටික්ටොක් යෙදවුම තහනම් කෙරෙන බව විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කර තිබේ.ඒ එරට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ලබාදුන් තීන්දුවකට අනුවය.
ලොවපුරා අතිශයින් ප්‍රචලිත ටික්ටොක් සමාජ මාධ්‍ය යෙදවුම චීනයේ ‘බයිට් ඩාන්ස්’ නම් තාක්ෂණික සමාගමට අයත් වේ.2012 වසරේදී නිර්මාණය කෙරුණු මෙම යෙදවුම ඉතාම කෙටි කලක් තුළ ලොව වඩාත් වේගවත්ම සමාජ මාධ්‍ය ජාලය ලෙස ප්‍රසිද්ධ විය.
ටික්ටොක් යෙදවුම සඳහා අන්තර්ගත නිර්මාණකරුවන් රාශියක් ලොවපුරා බිහිවූයේ ඊට වෙනමම කර්මාන්තයක් ලෝකයේ බිහිකරමිනි.මේ අතර චීන නිෂ්පාදනයක් වන ටික්ටොක් යෙදවුම හරහා චීනය අමෙරිකාවේ තොරතුරුවලට පිවිසෙන බවත්, එය අමෙරිකාවට තර්ජනයක් බවටත් එරට රජයේ ජාතික ආරක්ෂක බලධාරීන් චෝදනා කර තිබිණ.
ඒ අනුව ටික්ටොක් අයත් බයිට් ඩාන්ස් සමාගමට නියෝග කෙරුණේ එම යෙදවුම අමෙරිකානුවෙකු වෙත අලෙවි කරන ලෙසය.නැතිනම් ජනවාරි 19 වැනිදා සිට එම යෙදවුම අමෙරිකාව තුළ තහනම් වනු ඇති බවට දැනුම් දී තිබුණි.
ඒ අනුව එම සමාගම එම නියෝගයට එරෙහිව අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කර තිබූ අතර එය ප්‍රතික්ෂේප කරමින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය සිය පූර්ව තීන්දුව තහවුරු කළේය.විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කර ඇත්තේ මිලියන ගණනක් වූ අමෙරිකානු ටික්ටොක් පරිශීලකයන් සහ අන්තර්ගත නිර්මාණකරුවන් මෙම නියෝගය පිළිබඳ සිය කනස්සල්ල පළ කරන බවයි.
කෙසේනමුත් මෙම නියෝගය ක්‍රියාත්මක කිරීම ට්‍රම්ප් පාලනයට භාරවනු ඇතැයි ධවල මන්දිරය නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් ප්‍රකාශ කර තිබේ.මේ අතර අමෙරිකාවේ තේරීපත් වූ ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් පවසන්නේ ටික්ටොක් යෙදවුම පිළිබඳ තීරණය තමා ඉදිරියේදී දැනුම් දෙන බවය.
විදෙස් මාධ්‍ය වෙත අදහස් දක්වමින් ‘එම තීන්දුව කුමක්දැයි බලාසිටින ලෙස’ ඔහු සඳහන් කර තිබේ.
අද උදෑසන, සුවිශේෂී තීන්දුවක් ලෙස, එක්සත් ජනපද ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඒකමතිකව ෆෙඩරල් නීතියක් අනුමත කරන ලදී, TikTok හි චීන මව් සමාගම වන ByteDance, 2025 ජනවාරි 19 වන විට යෙදුමේ හිමිකාරිත්වය ඉවත් කිරීම හෝ රටපුරා TikTok තහනමකට මුහුණ දිය යුතුය.
මෙම තීන්දුව සති ගනනක අවිනිශ්චිතතාවයකින් පසුව, තහනම සත්‍ය වශයෙන්ම ක්‍රියාත්මක වේවිද යන්න පිලිබඳ විවාදයන් උත්සන්න විය. නියමිත කාලය ප්‍රමාද කිරීමේ උත්සාහයක් ලෙස, සෙනෙට් සභික එඩ් මාර්කි (ඩී-එම්ඒ), රොන් වයිඩන් (ඩී-ඕආර්.), කෝරි බුකර් (ඩී-එන්ජේ), සහ නියෝජිත රෝ ඛන්නා (සීඒ-17) “ටික්ටොක් දිගු කරන්න” හඳුන්වා දෙන ලදී. නියමිත කාල සීමාව පනත.” TikTok ඉවත් කිරීම සඳහා ByteDance හට අමතර දින 270 ක කාලයක් ලබා දීමට මෙම පනත් කෙටුම්පත අපේක්ෂා කරන අතර, ඒ ආශ්‍රිත පෙත්සම දැනටමත් අත්සන් 800,000 කට වඩා ලබා ගෙන ඇත : “අපි මිලියනයකට ළඟා වනු ඇතැයි මම විශ්වාස කරමි,” කොන්ග්‍රස් සභික ඛන්නා පැවසීය. “මෙය භාෂණයේ නිදහස ආරක්ෂා කිරීම, කුඩා ව්‍යාපාරවලට සහය වීම සහ මිලියන සංඛ්‍යාත ඇමරිකානුවන්ගේ හඬට සවන් දීම දක්වා පැමිණේ.” කෙසේ වෙතත්, පවතින පරිදි, තහනම තවමත් ජනවාරි 19 සිට ක්‍රියාත්මක වීමට නියමිත ය.
TikTok තහනම් කිරීම පරිශීලකයින් සඳහා අදහස් කරන්නේ කුමක්ද?
තහනම නියමිත පරිදි ක්‍රියාත්මක වුවහොත්, එක්සත් ජනපදයේ TikTok ලබා ගැනීමේ හැකියාව ක්‍රම කිහිපයකින් බලපෑ හැකිය:
App Stores වෙතින් ඉවත් කිරීම: TikTok බොහෝ විට Apple App Store සහ Google Play Store වෙතින් ඉවත් කරනු ඇත, නව පරිශීලකයින් යෙදුම බාගත කිරීම වළක්වයි. පවතින පරිශීලකයින්ට තවදුරටත් යාවත්කාලීන ලබා ගැනීමට නොහැකි වනු ඇත, යෙදුම දෝෂ, ආරක්ෂක අවදානම් සහ නව මෙහෙයුම් පද්ධති සමඟ ගැළපෙන ගැටළු වලට ගොදුරු වේ. පරිශීලකයින්ට තවමත් වීඩියෝ නැරඹීමට සහ බාගත කිරීමට හැකි නමුත් කාලයත් සමඟ, මෙම යාවත්කාලීන නොමැතිකම යෙදුමේ ක්‍රියාකාරීත්වයේ සැලකිය යුතු පිරිහීමක් ඇති කළ හැකිය. උදාහරණයක් ලෙස, වීඩියෝ පූරණය වීමට වැඩි කාලයක් ගත විය හැකිය, නැතහොත් ඇතැම් විශේෂාංග ක්‍රියා කිරීම සම්පූර්ණයෙන්ම නතර කළ හැකිය.
විභව ජාල සහ සේවාදායක සීමා කිරීම්: යෙදුම් ගබඩා ඉවත් කිරීමෙන් ඔබ්බට, එක්සත් ජනපද රජයට ජාල මට්ටමේ සීමාවන් ක්‍රියාත්මක කිරීමට තෝරා ගත හැකිය. මෙම අවස්ථාවෙහිදී, අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නන් (ISPs) TikTok හි සේවාදායක වෙත ප්‍රවේශය අවහිර කිරීමට යොමු කළ හැකි අතර, එය ඵලදායී ලෙස යෙදුමට ප්‍රවේශ විය නොහැක. මෙම ප්‍රවේශය ඉන්දියාවේ 2020 TikTok තහනම සමඟ සමපාත වනු ඇත, එහිදී රජය වේගයෙන් ජාල මැදිහත්වීම් ක්‍රියාත්මක කරමින් මිලියන 200 කට අධික පරිශීලකයින් සඳහා ක්‍රියාකාරීත්වය කපා හැරේ.
නිර්මාපකයින්ට සහ ව්‍යාපාරවලට ඇති බලපෑම: තහනම TikTok වටා ගොඩනගා ඇති ඩිජිටල් පරිසර පද්ධතියට බාධාවක් වනු නොඅනුමානය. නියැලීම, ආදායම හෝ අලෙවිකරණය සඳහා වේදිකාව මත විශ්වාසය තබන අන්තර්ගත නිර්මාපකයින් සහ ව්‍යාපාර හදිසි අභියෝගවලට මුහුණ දෙනු ඇත. සමහර නිර්මාපකයින් Instagram Reels හෝ YouTube Shorts වැනි වේදිකා වෙත හැරෙන අතර, තවත් සමහරු දැනටමත් “TikTok සරණාගතයින්” සඳහා තෝතැන්නක් ලෙස වේගයෙන් ආකර්ෂණය වෙමින් චීනයට අයත් කෙටි ආකෘති වීඩියෝ යෙදුමක් වන RedNote වැනි වෙනත් විකල්ප ගවේෂණය කරමින් සිටිති .
ඉන්දියාවේ TikTok තහනමෙන් පාඩම්
2020 දී ඉන්දියාවේ TikTok තහනම එක්සත් ජනපදයේ දිග හැරිය හැකි දේ පිළිබඳ දර්ශනයක් ලබා දෙයි:
කඩිනම් ක්‍රියාත්මක කිරීම : ජාතික ආරක්ෂාව ගැන සඳහන් කරමින් ඉන්දීය රජය එක රැයකින් TikTok ප්‍රවේශය කපා හරිමින් වේගයෙන් ක්‍රියා කළේය .
ජීවනෝපාය කඩාකප්පල් කිරීම : තහනම TikTok මත යැපෙන නිර්මාණකරුවන්ට සහ කුඩා ව්‍යාපාරවලට බලපෑවේය. සමහරු වෙනත් වේදිකාවලට සාර්ථකව සංක්‍රමණය වූ අතර, ප්‍රේක්ෂකයින් නැවත ගොඩනැගීම මන්දගාමී හා දුෂ්කර ක්‍රියාවලියක් විය.
විකල්ප මතුවීම : Moj සහ Josh වැනි දේශීය සමාජ මාධ්‍ය යෙදුම් , TikTok හි ඇති රික්තය පිරවීමට උත්සාහ කරමින් ඉතා ඉක්මනින් ජනප්‍රියත්වයට පත් විය.
තහනම බලාත්මක කිරීමේ නිශ්චිත යාන්ත්‍රණය එක්සත් ජනපද රජය තවමත් ගෙනහැර දක්වා නැත. මේ අතර, “TikTok Deadline Act” වැනි ව්‍යවස්ථාදායක ප්‍රයත්නයන් ByteDance සහ TikTok හි මිලියන සංඛ්‍යාත එක්සත් ජනපද පරිශීලකයින් සඳහා බලාපොරොත්තුවක් ලබා දෙයි: “මම අද සවස මෙම පෙත්සම ජනාධිපති Biden වෙත යැවීමට අදහස් කරන අතර ඔහු මෙම ගැටළු බැරෑරුම් ලෙස සලකනු ඇතැයි බලාපොරොත්තු වෙමි. මෙම තහනම අත්හිටුවීමට ක්‍රියා කර ඉරිදා දින යෙදුම අඳුරු නොවන බවට වග බලා ගන්න, ”කොංග්‍රස්
ඉදිරිය දෙස බලන විට, TikTok තහනම ජාතික ආරක්ෂාව, දත්ත රහස්‍යතාව සහ විදේශ සබඳතා ඇති තාක්‍ෂණ සමාගම් නියාමනය කිරීම පිළිබඳ අඛණ්ඩ විවාදයේ තීරණාත්මක මොහොතක් සනිටුහන් කරයි. TikTok හි විභව්‍ය නොපැවතීම බොහෝ නිර්මාණකරුවන් සහ ව්‍යාපාර අවුල් කරන අතරම, එය නව අවස්ථා සඳහා දොර විවර කරයි. TikTok හි දැවැන්ත පරිශීලක පදනමේ අවධානය ආකර්ෂණය කර ගැනීමට උනන්දුවක් දක්වන ආරම්භකයින් වෙතින් නවෝත්පාදන රැල්ලක් එක්සත් ජනපදයට දැකිය හැකිය. විකල්පයක් ලෙස, එක්සත් ජනපදයේ තාක්ෂණික දැවැන්තයින් වන Meta සහ Google සතු Instagram Reels සහ YouTube Shorts වැනි ප්‍රමුඛ වේදිකා එක්සත් ජනපදය තුළ ඔවුන්ගේ ශක්තිමත් අඩිතාලම මත TikTok හි වෙළඳපල කොටස අවශෝෂණය කරගත හැකිය.
නිර්මාපකයින්, ව්‍යාපාර සහ පරිශීලකයින් සඳහා, ඉදිරි දිනවලදී TikTok හට නොනැසී පැවතිය හැකිද – නැතහොත් එය එක්සත් ජනපදය සහ චීනය අතර වැඩෙන විසංයෝජන රැල්ලක නවතම අනතුර බවට පත්වේ ද යන්න තීරණය කරනු ඇත. ප්‍රතිඵලය කුමක් වුවත්, සමාජ මාධ්‍යවල විකාශනය වන භූ දර්ශනය නවෝත්පාදනය, ප්‍රතිනිර්මාණය සහ වර්ධනය සඳහා සුවිශේෂී අවස්ථාවක් ඉදිරිපත් කරයි.
තහනම ක්‍රියාත්මක වී හරියටම දිනකට පසු ජනවාරි 20 වැනිදා ආරම්භ වන ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් වූ ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ පාලනයට එළඹීමට නියමිත සංක්‍රාන්තිය නිසා තත්ත්වය තවත් සංකීර්ණ වී ඇත. Biden පරිපාලනය මෙම තහනම සම්මත කර ඇති අතර SCOTUS අද උදෑසන එය තහවුරු කළ අතර, පැමිණෙන ට්‍රම්ප් පරිපාලනයට එය බලාත්මක නොකිරීමට සහ තීරණය ආපසු හැරවීමට තෝරා ගත හැකිය. ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් වූ ට්‍රම්ප් මීට පෙර TikTok සඳහා සහය ප්‍රකාශ කර ඇති අතර, ඔහුගේ හදවතේ TikTok සඳහා “උණුසුම් ස්ථානයක්” ඇති බව ප්‍රකාශ කළේය. මීට අමතරව, TikTok හි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී ෂෝ චු, මාර්ක් සකර්බර්ග්, ටිම් කුක් සහ ජෙෆ් බෙසෝස් වැනි තාක්ෂණික මුදලාලිලා සමඟ වාඩි වී ගෞරවනීය ආරාධිත අමුත්තෙකු ලෙස ට්‍රම්ප්ගේ සමාරම්භක උත්සවයට සහභාගී වීමට නියමිතය . මෙය එක්සත් ජනපදයේ TikTok හි අනාගතයට බලපෑම් කළ හැකි විභව ප්‍රතිපත්ති මාරුවක් පෙන්නුම් කරයි.
Forbes : ඇසුරෙනි